En İyi Yazılım Programları

Yazılım sektörü günden güne daha çok kişi tarafında rağbet gören bir sektör haline gelmiştir. Teknolojik gelişmeler yazılımı en önemli noktalara kadar götürmektedir. Yazılım, kendi içerisinde çok farklı dallara ayrılan ve çeşitli problemlere çözüm üretmek adına farklı yöntemleri benimseyen bir süreçtir. Yazılım programları, IDE’ler de yine farklı çözümlerin üretilmesinde ele alınan program türleridir. 

Yazılım programlamada farklı işlevleri ya da aynı işlevleri yerine getiren farklı diller mevcuttur. C#, Java, PHP, Python, C, C++ en popüler yazılım programlama dilleri arasında gösterilmektedir. Ancak her bir dil gerek ortak IDE’ler üzerinde gerekse de farklı IDE’ler üzerinde geliştirilmektedir. Her bir IDE, kendi içerisinde avantajlara ve dezavantajlara sahiptir. Burada tercihin tamamen yazılım geliştiricisine bırakılarak, yazılım geliştiricisinin kendisini hangi IDE üzerinde rahat hissediyorsa onu seçmesi noktasında karar alınabilir. Günümüzde yazılım ile uğraşan binlerce yazılım geliştirici gibi yazılım şirketlerinin de bu konuya büyük önem vermesi gerekir. Çünkü lisanslı programlamalardan geçmesi de gereken yazılım programlarında tüm hassasiyetin alınması ve kararların bu yönde verilmesinde yarar vardır. Yazımızın devamında IDE kavramının ne olduğuna, IDE’lerin nerelerde kullanıldığına ve yazılım programlamada en sık kullanılan platformları, IDE’leri çeşitli yönleriyle ele alıyor olacağız.

IDE Nedir

IDE, Integrated Development Environment kısaltması olarak karşımıza çıkmaktadır. Yazılımcıların kolay bir biçimde uygulama geliştirmesi, kodlama yapabilmesi için geliştirilen ve yazılım geliştiricilerine sunulan yazılım platformlarıdır. Tümleşik geliştirme ortamı olarak da nitelendirilen IDE’ler web uygulamaları başta olmak üzere mobil uygulamalar, oyun programlama, masa üstü programlama, yapay zeka uygulamaları, eklenti geliştirme gibi farklı yazılım uygulamalarının geliştirmesinde ihtiyaç duyulan ana programlardır. Kod yazma editörlerinden farklı bir yapıya sahip olan IDE’ler yazılım geliştiricilerinin daha düzenli çalışmasında ve daha verimli olmasında da büyük rol oynar. 

Yazılım kursu hizmeti veren eğitim kurumlarının da yine IDE’ler üzerinde çok durduğu, yazılım uygulamasına başlamadan önce IDE ortamlarını tanıttığı da aşikardır. Çeşitli programlama dillerinde kullanılan IDE’ler yazılım geliştiricilerinin program yazarken kod hatalarını minimize etmesinde kolaylık sağlar. Çünkü birçok IDE debugging özelliğini taşıyarak yazılım uygulamalarının debug yöntemle çalıştırılması sırasında kodlara satır satır müdahale etme fırsatı da sunmaktadır.  Otomatik tamamlama özelliği de bulunan IDE’lerde belli kalıba sahip yazılım standartları tanımlanırken yazılım geliştiricilerinin sadece IDE’yi takip etmesi yeterli olacaktır. Örneğin bir class altında public, private veya protected erişim belirteçleri ile tanımlayacağınız propertyler arka planda IDE’nin bu kod satırlarını size sunduğu alternatiflerle oluşturmanız da mümkün olacaktır. Versiyon kontrolü de yine IDE’ler tarafından sunulan farklı bir fırsattır. Local ortamda yazılan kodların sunuculara publish edilmesi gerektiğinde son publish sürecinden itibaren geliştirmesi tamamlanan işlerin belirlenmesi ve atılacak olan publish için bir versiyon ismi tanımlanması da yine IDE’nin sizlere sunacağı imkan doğrultusunda gerçekleştirilecektir.

Yazılım süreçlerinde sadece kod yazmanın değil kod yazım sürecinde belli ölçütlere uyulması da oldukça önemlidir. Özellikle de test süreçleri yazılım programlamada olmazsa olmaz süreçlerden bir tanesidir. Kodların kolaylıkla debug yöntemiyle test edilmesini, kodların sınıflandırılmasını sağlayan gelişmiş IDE’ler yazılım geliştiricilerinin iş verimliliğini büyük oranda olumlu yönde etkilemektedir. 

Kod Editörü İle IDE Arasındaki Farklar

Kod editörleri bilgisayarınızda bulunan not defterinin gelişmiş hali olarak açıklanabilir. Not defterlerinden ayrımı ise sözdizimlerinin vurgulanması, otomatik kod tamamlama özelliklerinin bulunmasıdır. Birçok farklı programlama dili ile geliştirme yapılması mümkün olan kod editörleri ile yazılım geliştiricilerinin işleri kolaylaşır.  En yaygın olarak kullanılan kod editörlerine Sublime Text, Notepad++ ve Atom gibi programlar örnek verilebilir.

IDE ise kod editörlerinin daha da gelişmiş halidir. İçerisinde yer verdiği ek araçlar vasıtasıyla geliştirme sürecini oldukça kolay hale getiren IDE’ler debug yöntemiyle kodların test edilebilmesinde de etkin rol oynar. IDE’ler yazılan kodun çalışan bir uygulamaya çevrilmesi için gerekli olan tüm özellikleri kapsayan programlardır.

En Çok Tercih Edilen IDE’ler

IDE programları, kendi içlerinden farklı özelliklere sahiptir. Desteklediği dil ve arayüz bakımından farklılıklar gösteren yazılımler, içerisinde yer verdikleri çeşitli kütüphaneler ve daha birçok özellik yazılım geliştiricilerinin daha rahat kod yazmasına olanak sağlar. Sizler de yazılım eğitimi süreçleri de dahil olmak üzere profesyonel yazılım geliştiriciliği kariyerinizde kullandığınız dil ve size en iyi hitap eden IDE’ler arasından tercihinizi yapabilirsiniz. İşte en çok tercih edilen IDE’lerin özellikleri ve kullanım alanları:

Microsoft Visual Studio

Microsoft tarafından geliştirilen ve binlerce yazılım geliştiricinin sıklıkla tercih ettiği Visual Studio Windows platformlar üzerinde yazılım uygulaması geliştirmek için kullanılan bir yazılım programıdır. Ücretli ve ücretsiz versiyonları bulunan Visual Studio programı Comunity platformu ücretsiz, Enterprise platformu ise ücrete tabidir. Başta web uygulamaları geliştirmek için kullanılan Visual Studio ile mobil uygulama, oyun programlama gibi farklı yazılım uygulamaları da geliştirmek mümkündür.

Visual Studio programında Web API projeleri, masa üstü yazılımlar, mobil uygulama projeleri, oyun programlama yazılımları geliştirilebilir. HTML kod editörü görevi de gören Visual Studio programında web tasarım işleri de yapılabilir. Visual Basic, ASP.NET, ASP.NET Core, C++, C# Visual Studio’nun destek verdiği programlama dilleri ve platformlarıdır. Visual Studio yazılım programıyla birlikte geliştirilen uygulamaların 300’den fazla cihaz üzerinde kullanma durumu da mevcuttur.

Yazılım kursu ve yazılım eğitimi veren çeşitli kurumlarda öğrencilere genellikle Visual Studio üzerinden dersler anlatılır. Ayrıca lisede bilişim bölümünde ve üniversitelerin ilgili bölümlerinde eğitimler de alan öğrencilerin çoğu yazılıma ilk olarak Visual Studio ile başlar. Sürekli olarak gelişen ve sayısız kütüphane desteği veren Visual Studio ile uygulamalardaki performanslar gerçek zamanlı olarak izlenebilir.

Intelij IDEA

Intelij IDEA, Jet Brains tarafından geliştirilen ve açık kaynak kodlu yazılım programıdır. Kurumsal platformlarda sıklıkla tercih edilen Intelij IDEA farklı birçok araca da sahiptir. Tıpkı Visual Studio programındaki gibi ücretli ve ücretsiz platformları bulunan Intelij IDEA çoklu yapı sistemlerini de desteklemektedir. Hata ayıklama konusunda çeşitli avantajlar sunan Intelij IDEA üzerinde ayrıca UML diyagramları da çizilebilir.

Andorid, IOS gibi birçok cihazı destekleyerek profesyonel çözümleri hızlıca sunan bu yazılım çok büyük kurumsal firmalar tarafından da tercih edilmektedir. Başta mobil uygulama alanında kullanılmak üzere Java, Javascript, PHP, Ruby, Kotlin, TypeScript dillerini de destekler. Ayrıca HTML ve CSS ile tasarımlar yapılmasında da yine etkin rol oynar.

Android Studio

Mobil uygulama geliştirme konusunda ilk tercih edilen yazılım programlarından biri Android Studio’dur. Android işletim sistemleri için geliştirilen özel uygulamaların kodlanması için Google tarafından geliştiricilere kullanıma sunulan Android Studio, yazılım içerisine entegre edilmiş olan emülatör desteği ile canlı test yapma imkanı da vermektedir. Android Studio ortamında geliştirilen uygulamaların çıktısı “.apk” uzantılı olarak Android telefonlara alınabilir. Akıllı cihazların çoğu geliştirme sürecinde test aracı olarak da kullanılabilir.

Ücretsiz bir yazılım programı olmakla birlikte kodlamaya ilk defa başlayacaklar için de oldukça faydalı olan bir geliştirme ortamıdır. Android Studio C++, Kotlin, Java dillerini destekler. Visual Studio, Intelij IDEA gibi IDE ortamlarına göre RAM kullanımı daha yoğundur. Geliştirilen uygulamanın rahatlıkla test edilmesinde, farklı şekillerde tasarlanmasına ve yine farklı sürümlerde optimize edilmesinde de oldukça faydalı, kullanışlı bir programdır.

Eclipse

Açık kaynak kodlu ve ücretsiz bir yazılım programı olan Eclipse de yine bir IDE editörüdür. Başlangıç ve profesyonel seviyede olan tüm yazılım geliştiricilere hitap eden Eclipse, basit bir arayüze sahip olmasıyla geliştiricilerin rahat bir şekilde uygulama geliştirmesine olanak sağlar. Geliştirme aşamasında otomatik hata raporlama özelliği bulunan Eclipse’de bu sayede birçok sorun çözüme kavuşturulabilir. Kod deneme editörü olarak da sıklıkla tercih edilen Eclipse, fazla sayıda uzantı ve eklentiye de sahiptir. Sadece Java dili için geliştirilmiş olan bu platform sonrasında aldığı güncellemeler ile birlikte C++,C, Ruby, PHP, Python gibi dillerde yazılan uygulamaları da kapsayacak hale getirilmiştir.

NetBeans

Java diline özel olarak Oracle tarafından geliştirilen NetBeans, kullanıcı adostu arayüzü ile geliştiricilerin sıklıkla tercih ettiği bir IDE platformudur. Sonrasında aldığı güncellemelerle beraber PHP dilini de desteklemiştir. Başlangıç seviyesinde ve profesyonel olarak hem mobil uygulama geliştiriciliğinde hem de web programlama tercih edilen NetBeans birçok farklı eklentiye de sahiptir. Kolay bir kuruluma sahip olan NetBeans Windows platformlarının yanı sıra Linux, macOs ve Solaris gibi platformlarda da çalıştırılabilir.

İçerisinde yer aldığı MySQL entegrasyonu ile birlikte birçok farklı işlemi kolaylaştıran NetBeans geliştiriciler için sadece kod yazmak değil aynı zamanda hata ayıklama ve derleme gibi avantajları da sunmaktadır.

Xcode

Eclipse gibi açık kaynak kodlu olan ve ücretsiz olarak sunulan IDE editörlerinden biri XCode, Apple tarafından geliştirilmiş bir programdır. Mac, iPad ve iPhpne gibi cihazlarda çalıştırılması için geliştirilen yazılım uygulamalarına geliştirme olanağı sunan bu yazılımda Java, Python, Swift, C, C++, Ruby ve Javascript dilleri de desteklenmektedir. Ancak XCode üzerinde geliştirilen uygulamalar sadee MacOS işletim sistemine sahip cihazlarda kullanılabilir.

İhtiyacınız Olan IDE

Öğrencilik veya profesyonel kariyer fark etmeksizin çeşitli programlama dillerinde kullanılan en genel IDE platformları bunlardan oluşmaktadır. Her biri farklı programlama dilini desteklemekte, bazı platformlar ise sadece bazı cihazlara ve belli programlama dili özelinde tercih edilmektedir. Sizler de yazılım geliştirici veya yazılım geliştirici adayı olarak geliştirme yapacağınız uygulamanın ihtiyacına göre IDE tercihinde bulunabilirsiniz. Yazılım eğitimi süreçlerinde de üzerinde dikkat edilen konulardan biri yazılım yaşam döngüleridir. Yazılım yaşam döngülerinin en önemli aşamalarından biri olan test aşamasını kolaylıkla yapabileceğiniz IDE’ler sizlere hem zaman kazandıracak hem de daha optimize kodlar üretmenizde yararlı olacaktır. İhtiyacınız olan IDE platformunu seçerken daha çok kodunuza olan müdahaleyi nasıl yapabileceğiniz, debug etme ve canlı test araçları kriterlerini göz önüne alabilirsiniz. Tüm bunlar doğrultusunda sizler de rahatlıkla uygulamalarınızı geliştirebilirsiniz.